Birbirinden farklı kalınlıklarda olan çizgilerin birleşiminden oluşur. Aralarında ufak boşluklar bulunmaktadır. Bu çizgilerin altında rakamlar yazar. Rakamların ilk iki veya üç tanesi ürünün hangi ülke tarafından üretildiğini bize gösterir. Binevi ürünlerin kimlikleri gibidirler. Uzmanlar barkodsuz ürünlerin tüketilmemesi gerektiğini söylemektedir. Sağlığınız için buna dikkat ediniz. Peki ülkeleri temsil eden barkod numaraları nelerdir?
Barkod bir ürünün kimliğini, yapısını gösterir.
Gs1 barkod sistemi global anlamda faaliyet gösterilen bir sistemdir. Ülkelerin ticari faaliyet sağlayacak her ürün için bu sistem aracılığıyla barkod numarası vermek zorunluluğundadır. Türkiye’de bu sisteme üyedir. Sisteme başvuru yapıldıktan sonra dahil olacak ülkeye ilk olarak ön ek numarası verilir. Sonrasında ise ürünlerin çeşitliliğine göre ürün kodu verilir. Numaralar verilince, firmalar ürettikleri ürünlere bu numaraları koymak zorundadır. Firmaların bu konuda bir sorumluluğu bulunmaktadır. barkod master yöntemiyle kod yerleştirme işi ucuza temin edilebilmektedir. Bu sistemle beraber yerli firmalar yurtdışında boy gösterebilmektedir.
Barkod numaralarının kriterleri şunlardır; ilk 2 veya 3 karakter ülke, simge kodu, sonraki 4 karakter ise firma kodu , 5 karakter ürün kodu ve son 1 karakter kontrol kodudur. Ülkemizdeki barkodlar toplamda 13 rakamdan meydana gelmektedir. Fakat gelen yeni düzenlemeyle beraber barkod numarasını unutma sorunu ortadan kalkacak. Türk malı ürünlere bakanlık aracılığıyla belirlenecek sembollerden eklenecek. Türk malı ürünlerin tanınırlığı açısından önemli bir uygulama olacak.
18.09.2018 tarihinde ve 30539 sayılı Resmi Gazete’ de Fiyat Etiketi yönetmeliği konusunda değişiklik yapıldı. Ticaret Bakanlığı tarafından verilen karar neticesinde 2014 yılında yayınlanan yönetmeliğin bazı maddelerine ekleme yapılmak şartıyla aşağıda bulunan maddeler değiştirildi.
Ayriyetten 2014 senesinde yayınlanmış 29044 sayılı Resmi Gazete’de bulunan kararın 9. maddesinin ilk fıkrası değiştirilmiştir.
9. maddede etiket üzerinde yer alan ifadelerin okunabilmesi ile alakalıydı. Yeni düzenlemeyle beraber bundan böyle sadece etiketler değil, fiyat listeleri ve tarifelerin de okunabilir olması gerekecek.
Yönetmelik 15 gün içerisinde aktif olacaktır.
Yerli malı ürünlerinin etiketlenmesi hususunda iki muhatap bulunmakta. Bu muhataplar, kayıtlı olunan oda ve firmadır. Fakat bu esnada dikkat edilmesi önem taşıyan bir şey vardır. Bahsi geçen odalar, satılacak ürünlerin Türk Malı olduğunu onaylamak adına yetkiye sahiptir. Ürünü üretecek firma, odanın üyesi değil ise veya bir başka odaya üyeliği bulunmaktaysa sicil sureti istenmektedir. Gümrük Yönetmeliği aracılığıyla ürünün Türk Malı standartları’na uygun olduğu kanıtlanmalıdır. Söz konusu firmanın, üretim yapan firmadan bu belgelerin teminini yapmakla yükümlüdür.
Üretici Firmadan sicil belgesi alınıp, odaya teslim edilmelidir. Ürünün Türk Malı olduğunu beyan eden belgeler her ürün için farklı olarak düzenlenmek zorundadır. Fakat ürünler farklı üretici aynı ise tek bir belge yeterli olacaktır. Belgenin resmi dilimiz olan Türkçe’ye uygun olarak hazırlanması gerekmektedir. Boş kısımların doğru doldurulması icap etmektedir. Belge onaylandıktan sonra ise firmanın evrağı sorumlu olduğu makama iletmekle yükümlüdür.
Yerli Malı Belgesi Alabilmek İçin
Yerli malı belgesi olan ürünlere devlet tarafından çeşitli destekler verilecektir. Bu desteklerden en bilineni kamu ihalelerinde bulunacak üreticiler için yüzde 15 fiyat indirimleri uygulanacaktır. Bu sebeple üreticilerin yerli malı belgesine sahip olmaları ve belirlenen oranlarda ürünlerinin standartları uygun olması gerekmektedir. Şartlara haiz olan üretici firmalar, kayıtlı oldukları odaların incelemeleri sonucunda kolay bir şekilde bu belgeyi elde edebilirler.
Yerli Malı oranına karar verilme durumu ise hesap cetveliyle gerçekleşiyor. Gerekli kısımları doldurmakla mükelleftirler. Doldurulacak evrağın, muhasebe çalışanları incelemektedir. İnceleme yapılmasında pek çok şart kaale alınmakta. Bu şartlar ise aşağıda yazmaktadır;
Üretici firma muhasebecisini yönlendirir. Ürünün en az yüzde 51 oranında yerli olup olmadığını anlayabilmek için takip edilen kriterler eksper yönetimi ile yapılmakta. Üretici firmanın bağlı bulunduğu oda aracılığıyla eksper talep edebilmesi mümkündür. Eksper teknik incelemeleri yapıp öyle kararını verecektir. Eğer üründe bulunan yerlilik oranının toplamı yüzde 51′ den düşükse ürünün Türk Malı belgesi alması mümkün değildir.
Firmaların yerli malı belgesi alabilmek adına hazırlaması şart olan evraklar aşağıda yazmaktadır:
Yapılacak incelemenin neticesinde Türk Yerli üretim etiketi ve belgeyi alabilecek firmaların yeni düzenleme ile birlikte Ticaret Bakanlığı’na başvuru gerçekleştirmelidirler. Bakanlığın belirleyeceği koşullara uyan firmalar etiket basma hakkına sahip olacaktır. Aşağıda logo bulunmaktadır.
Yerli malı logosu
Bundan böyle ülkemizin yerli mallarını bu logo ile tanıyabileceğiz. Barkod numarasından yerli malı olduğunu anlayamadığımız birçok ürüne ulaşabilmemiz mümkün.
Kafamıza göre yerli malı etiketi basamıyormuşuz, bunu öğrendiğim iyi çok iyi oldu, bu arada yerlilik oranının daha yüksek olması gerektiğini düşünüyorum.
Bu konu hakkında hiçbir bilgim yoktu ve bu harika makale sayesinde bilgilenmiş oldum.
Malın üretiminde kullanılan ham madde veya katkı içeren maddelerinin yerlilik miktarlarının yüzde 51′ den yüksek olması bana biraz az geldi. En az bi %90 olması kanaatindeyim.